İmamı Gazali doc Dil Belası

DİL BELASI - KİTABÜ AFATİ'L-LİSAN Hamd, yüce Allah'a (c.c) aittir. O Allah ki insanı en güzel şekilde yarattı, onun vücuduna denge verdi, kalbine iman nurunu akıttı, o nur ile kendisini süsleyip güzelleştirdi. Yüce Allah insana konuşmayı öğretti, bununla onu diğer varlıkların önüne geçirip kendisine fazilet bahşetti, kalbine ilmin hazinelerini akıtarak onu olgunluğa ulaştırdı. Sonra yüce Allah insana bolca rahmetini akıttı. Ona kalbinin ve aklının içerdiği şeyleri açıklayan ve gizli şeyleri açan bir dil ihsan etti. Dile, Rabb'ine hamdetsin ve verdiği nimetlere şükretsin diye konuşma imkanı verildi. İnsanın rahatça konuşması ve dil vesilesiyle elde ettiği ilimler, hamdedilecek nimetlerdendir. Şahitlik ederim ki, Allah'tan (c.c) başka ilah yoktur. O, birdir, hiçbir ortağı yoktur. Yine şahitlik ederim ki, Muhammed (s.a.v), Allah'ın (c.c) kulu ve Resulüdür. O öyle bir peygamberdir ki, Allah (c.c) onu kendisine indirdiği Kur'an'la göndermiş, onun şerefini yüceltmiş ve ona kendisine giden yolları açıklamıştır. Yüce Allah, yeryüzünde "Allahüekber" ve "la ilahe illallah" diyen bir kul bulunduğu müddetçe, sevgili Peygamberimiz'e (s.a.v), onun aline, ashabına ve geçmiş salihlere salat ve rahmet etsin. Dilin Özellikleri Dil, Allah Teala'nın büyük nimetlerinden ve çok harika lutuflarındandır. O, cüssesi küçük, ancak itaati ve günahı büyük bir organdır. Zira iman ve küfür, dilin şahitliği ile belli olur, ortaya çıkar. İman itaatin, küfür ise isyanın zirve noktasıdır. Dil, mevcut olan olmayan, yaratıcı ve yaratılan, hayal edilen ve bilinen, zannedilen ve vehmedilen her şey hakkında konuşur; onları kabul veya inkar eder. İlmin ulaştığı her ne varsa, hak ya da batıl, dil onu anlatır. İlmin de alanı çok geniştir; hemen her tarafa uzanır. Dildeki bu özellik, başka hiçbir uzuvda yoktur. Göz, ancak renkleri ve şekilleri görebilir. Kulak, yalnız sesleri işitebilir. El, sadece cisimlere dokunabilir. Bütün uzuvların işleri sınırlı olup her şeye ulaşamazlar. Dilin ise sahası geniştir, sınırı yoktur. Engel olacak bir şeyi de mevcut değildir. Dil, hayırda da şerde de geniş bir alana sahiptir. Dilin dizginini serbest bırakan ve ihmal eden kimseyi şeytan her yere götürür. Onu helake düşürmek için uçurumun kenarına getirir. İnsanları, yüzleri üstü cehenneme sürükleyen ancak dillerinin kazandığı günahlardır. Dilin şerrinden yalnız, onu İslam'ın edebiyle edeplendiren ve helal konuşmalarla sınırlı tutan kimse kurtulur. Edebe dikkat eden kimse, sadece dünya ve ahiret yönünden faydalı olan şeyleri konuşur, dinine ve dünyasına zarar veren şeylerden dilini tutar. Konuşmanın faydalı ya da zararlı olduğu yerleri herkes kolayca anlayamaz, bunların bilinmesi güçtür. Bilenin de, sadece faydalı yerlerde konuşması zordur. İnsanın azalarından en çok günah işleyeni dildir. Zira o, konuşmaktan yorulmaz, hareket etmesinde de meşakkat yoktur. İnsan da dilin afetlerinden ve tuzaklarından sakınmada ihmalkar davranır, onu kontrol etmeye önem vermez. Kısaca dil, insanları saptırmada şeytanın en büyük aletidir. Bu Kitapta Anlatacağımız Konular Biz, yüce Allah'ın yardımıyla bu kitapta dilin afetlerini açıklayacağız. O afetleri teker teker tarif ederek, onun sebeplerini ve felaketlerini zikredeceğiz. Bunlardan sakınma yollarını bildireceğiz. Bu konudaki ayet, hadis ve büyüklerin sözlerini nakledeceğiz. Bu konular sırasıyla şunlardır: Susmanın fazileti. Malayani ve fuzuli konuşmanın afeti. Batıl sözlere dalmanın, mücadele ve münazaranın, birbiriyle çekişmeye girmenin, yapmacık ve süslü sözlerle edebiyat yaparak konuşmanın afetleri. Fasih konuşanların ve konuşma iddiasında olanların içine düştükleri afetler. Kötü sözün, sövmenin, kötü konuşmanın, hayvana, eşyaya ya da insana lanet etmenin, şiir ve nağmeli sözlerin afetleri. Mizah yapmanın, alay etmenin, sırrı ifşa etmenin, yalan vaadin, yalan konuşmanın, yalan yere yemin etmenin afetleri. Yalanın, gıybetin, dedikodunun, birbirine düşman iki kişinin arasında gidip gelip, diğerinin aleyhine her birinin hoşuna giden şeyler söyleyerek iki dil kullanmanın, övmenin afetleri. Özellikle Cenab-ı Allah'ın sıfatları ve dinin temel esaslarıyla ilgili konularda konuşurken bilmeden içine düşülen afetler. Halkın, Allah Teala'nın sıfatları ve Kur'an hakkındaki konuşmalarında içine düştükleri afetler. Bunların hepsi yirmi afettir. Biz yüce Allah'tan, ikramı ve ihsanı ile bizi muvaffak etmesini istiyoruz.