Şerife Eroğlu Memiş doc Kudüs i Şerif

Her üç semâvî din açisindan da kutsalligin merkezi olan Kudüs’te yüzyillarca varligini devam ettiren Islam vakiflari kente vakif sehir kimligi kazandirmistir. Kentteki Müslüman vakiflari sehir merkezini kusatan ve idari sistem ve kentsel hizmetler örgütlenmesinin merkezini olusturan Mescid-i Aksâ ya da Harem-i Serif etrafinda sekillenmistir. Kurulusuyla birlikte Kudüs sehir merkezine hâkim olan ve Islâm devletlerinin de sembolik merkezi haline gelen bu alan, zaman içerisinde, sehir merkezini kusatan ve idari sistem ve kentsel hizmetler örgütlenmesinin bir parçasi olan genis bir vakif aginin da çekirdegini olusturmustur. Bu çalismanin esas kaynagini olusturan Hurûfât Defterleri, Osmanli’da müstesna bir gelismeye mazhar olan vakif kurumunun isleyisine dair kiymetli bilgileri ihtiva etmektedir. Vakiflar Genel Müdürlügü Arsivi’nde bulunan Hurûfât Defterlerinden Kudüs Kazasi’na iliskin 1102-1250/ 1690-1834 yillari arasini kapsayan 25 defterde yer alan 1644 kayit esas alinmistir. Çalismada, agirlikli olarak 18. yüzyilda Kudüs Kazasi’nin dinî, sosyal, iktisadî ve kültürel durumu vakif müessesesi temelinde resmedilmeye çalisilmistir. Gerek Hurûfât Defterleri, gerekse Kudüs Vakiflari konularina iliskin sundugu bilgi ve yorumlarla bu alanlarda yapilan çalismalara katkida bulunmayi amaçlayan çalisma Kudüs Kazasi vakiflarina dair bir envanter niteligi de tasimaktadir. -Her üç semâvî din açisindan da kutsalligin merkezi olan Kudüs’te yüzyillarca varligini devam ettiren Islam vakiflari kente vakif sehir kimligi kazandirmistir. Kentteki Müslüman vakiflari sehir merkezini kusatan ve idari sistem ve kentsel hizmetler örgütlenmesinin merkezini olusturan Mescid-i Aksâ ya da Harem-i Serif etrafinda sekillenmistir. Kurulusuyla birlikte Kudüs sehir merkezine hâkim olan ve Islâm devletlerinin de sembolik merkezi haline gelen bu alan, zaman içerisinde, sehir merkezini kusatan ve idari sistem ve kentsel hizmetler örgütlenmesinin bir parçasi olan genis bir vakif aginin da çekirdegini olusturmustur. Bu çalismanin esas kaynagini olusturan Hurûfât Defterleri, Osmanli’da müstesna bir gelismeye mazhar olan vakif kurumunun isleyisine dair kiymetli bilgileri ihtiva etmektedir. Vakiflar Genel Müdürlügü Arsivi’nde bulunan Hurûfât Defterlerinden Kudüs Kazasi’na iliskin 1102-1250/ 1690-1834 yillari arasini kapsayan 25 defterde yer alan 1644 kayit esas alinmistir. Çalismada, agirlikli olarak 18. yüzyilda Kudüs Kazasi’nin dinî, sosyal, iktisadî ve kültürel durumu vakif müessesesi temelinde resmedilmeye çalisilmistir. Gerek Hurûfât Defterleri, gerekse Kudüs Vakiflari konularina iliskin sundugu bilgi ve yorumlarla bu alanlarda yapilan çalismalara katkida bulunmayi amaçlayan çalisma Kudüs Kazasi vakiflarina dair bir envanter niteligi de tasimaktadir.