Alfred W. Crosby doc Ateş Etmek: Tarihte Fırlatma Teknolojileri

Insanoglu atis ve ates ile çevreyi belirli bir uzakliktan degistirebilen tek canli türü. Bu iki yetenegimizle tarihimizin ve dünyadaki evrimin akisini degistirdik ve sonunda uzaya çikmayi becerdik. Bu yetenek insanogluna, kullandigi aletlerin boyutuyla kiyaslanmasi imkansiz bir güç verdi. Clovis avcisi Kuzey Amerika’nin son mamutunu mizrakla; Siyonist bir fanatik, Yitzhak Rabin’i tabancayla; Wernher von Braun Londra’yi roketle vurmustu. Benzer sekilde Usame bin Ladin’in adamlari da 11 Eylül 2001’de kaçirdiklari uçaklarla New York ve Washington’da binlerce insanin ölümüne yol açtilar. Hem patlayip hem firlatilan seyleri çok severiz. Bu saplantimiz kendini daha masum bir biçimde dügünlerdeki havai fisek gösterilerinde belli eder. Ama, Fatih Sultan Mehmet’in dev toplarinda ve 2. Dünya Savasinin atom bombasinda kendini daha vahsice gösteren de ayni tutkudur. Uzaklara ates ve korkunç gümbürtüler saçan nesneler firlatmaya bayiliriz. Firlatip atmak, türümüzün en ayirt edici karakteristikleri olan iki ayak üzerinde hareket etme ve alet yapma becerisinin ürünleri. Mars’in yüzeyinde su ve dolayisiyla geçmisinde bir yasam belirtisi olup olmadigini belirlemek amaciyla daha önce, Nisan ayinda uzaya firlatilmis olan Mars Odyssey araci, kaderin bir dönüm noktasi olan 11 Eylül 2001 tarihinde gezegene, günese göre saniyede 24 kilometre hizla yaklasmaktaydi. 24 Ekim’de ilk Amerikan füzeleri Afganistan’a düserken, araç dördüncü gezegenin yörüngesine oturmus ve incelemelerine baslamisti. Sonunda kendimizi gayya kuyusunda mi yoksa uzayda mi bulacagimizi kestirmek çok güç, ama bunu mutlaka ates yagdirirken yapacagiz. Elinizdeki kitap üç bölümden olusuyor. Birinci bölümde organik enerjiyle yapilan firlatmalar, mizraklar, mizrak firlaticilari, oklar, manciniklar ve arbaletlerden geçerek Rum Atesi’ne ulasiyoruz. Barutun kesfi ve yol açtigi gelismeler ise ikinci bölümün konusu. Bir tarafi açik bambu kamislarina barut doldurarak yapilan ilkel roketlerden ilk toplara, agizdan dolma tüfek ve tabancadan, 820 kilogramlik bir mermiyi, 5 kilometrelik yükseltiye ve 14 kilometrelik menzile firlatabilen 1914 yapimi Büyük Bertha’ya ulasan heyecanli yolculuk. Üçüncü bölümde ise dünya disina ve atom alti uzaya yönelis ele aliniyor ve bu bölüm 16 Mart 1926’da Goddard dünyanin ilk basariyla havalanan sivi yakitli roketini, Effie teyzesinin Auburn, Massachusetts’teki çiftliginden firlatmasiyla basliyor. Prof. Alfred W. Crosby’nin Ekolojik Emperyalizm ve Gerçekligin Ölçülmesi 1250-1600 adli iki eseri daha var. (Tanitim Bülteni’nden Alinti)-Insanoglu atis ve ates ile çevreyi belirli bir uzakliktan degistirebilen tek canli türü. Bu iki yetenegimizle tarihimizin ve dünyadaki evrimin akisini degistirdik ve sonunda uzaya çikmayi becerdik. Bu yetenek insanogluna, kullandigi aletlerin boyutuyla kiyaslanmasi imkansiz bir güç verdi. Uzaklara ates ve korkunç gümbürtüler saçan nesneler firlatmaya bayiliriz. Firlatip atmak, türümüzün en ayirt edici karakteristikleri olan iki ayak üzerinde hareket etme ve alet yapma becerisinin ürünleri. Mars'in yüzeyinde su ve dolayisiyla geçmisinde bir yasam belirtisi olup olmadigini belirlemek amaciyla daha önce, Nisan ayinda uzaya firlatilmis olan Mars Odyssey araci, kaderin bir dönüm noktasi olan 11 Eylül 2001 tarihinde gezegene, günese göre saniyede 24 kilometre hizla yaklasmaktaydi. 24 Ekim'de ilk Amerikan füzeleri Afganistan'a düserken, araç dördüncü gezegenin yörüngesine oturmus ve incelemelerine baslamisti. Sonunda kendimizi gayya kuyusunda mi yoksa uzayda mi bulacagimizi kestirmek çok güç, ama bunu mutlaka ates yagdirirken yapacagiz.