Jan Szostak doc Vademecum lecznictwa domowego z roku 1563

Niniejsza monografia, autorstwa Jana Szostaka, doktora nauk farmaceutycznych i zarazem magistra historii, jest kompleksowym opracowaniem tematyki lecznictwa domowego w XVI wieku, zawartej w pierwszym przewodniku tego rodzaju wydanym w jezyku polskim, tj. w dziele Marcina Siennika (ok. 1530-ok. 1590) pt. "Lekarstwa doswiadczone".W zyciu staropolskiej wsi: na folwarku szlachcica, gospodarstwie kmiecia czy zagrodnika bardzo wazna role odgrywal kon. Stanowil on bowiem glówna sile pociagowa w uprawie roli, byl srodkiem transportu i podrózy, a nawet ,,towarzyszem broni" w pospolitym ruszeniu. Zycie ówczesnej rodziny byloby niemozliwe bez konia. Byl wiec on zwierzeciem niezwykle waznym i cenionym - traktowano go niemal jak czlonka rodziny i w tym samym stopniu troszczono sie o jego zdrowie. Trosce tej staral sie zadoscuczynic Marcin Siennik, poswiecajac temu zagadnieniu az 65 podrozdzialów "Szóstej ksiegi", pt. "Nauka lekarstw konskich".Autor prezentowanej monografii - na podstawie wieloletnich, wnikliwych badan ksiazki Marcina Siennika - przedstawil w sposób syntetyczny (w 11 tabelach) stan wiedzy o znanych wówczas srodkach leczniczych, uzyskiwanych z trzech królestw przyrody (Vegetabilia, Animalia, Mineralia).Monografia jest bogato ilustrowana reprodukcjami drzeworytów roslin, zwierzat i ptaków. Na szczególne podkreslenie zasluguje zamieszczenie w ksiazce 247 drzeworytów roslin leczniczych. Wyobrazaja one morfologie rosliny wraz z korzeniem, co odzwierciedla precyzyjnie i wiernie calkowity jej wyglad, jej realizm. Dzieki temu ilustracje te staly sie narzedziem poznania i identyfikacji zywych roslin na stanowiskach naturalnych - na lonie przyrody. Ich estetyczna i artystyczna prezentacja ozdabia ponadto ksiazke, uprzyjemniajac jej lekture.Ksiazka jest adresowana przede wszystkim do czytelników, których interesuje problematyka polskiego lecznictwa popularnego w zaraniu epoki nowozytnej, a wiec in statu nascendi. Ksiazka ta - bedaca refleksja i dzisiejsza interpretacja dziela Marcina Siennika (jednego z pierwszych druków polskich) - moze takze byc waznym przyczynkiem nie tylko do dziejów polskiego lecznictwa i lekoznawstwa, ale takze historii nauk przyrodniczych w ogóle, a botaniki farmaceutycznej w szczególnosci.Prezentowana monografia jest - poprzez pryzmat dziela Marcina Siennika - obrazem przeszlosci sprzed pieciu wieków, pozwalajacymwskrzesic troske ówczesnych Polaków w dziedzinie zachowania zdrowia i walki z chorobami. Stanowi wiec cenny wklad do dziedzictwa intelektualnego, przyczynek do pamieci narodowej w skarbnicy polskiej historii.Jej urzekajaca tresc i przejrzysty styl - w jakim zostala napisana - sprawiaja, ze czyta sie ja z przyjemnoscia i duzym zainteresowaniem.